Słownik

Dzień pierwszy – najlepsza książka przeczytana w zeszłym roku

Ponieważ do końca roku 2014 zostało tylko niecałe trzy miesiące a rok 2013 wydaje mi się zamierzchłą czytelniczą przeszłością chcę dzisiejszy wpis podzielić na dwie części. W pierwszej opowiem o książce uważanej przeze mnie za najlepszą, jaką przeczytałam w poprzednim roku. W drugiej podam tytuły dziesięciu książek, które wzbudziły mój zachwyt (i to jest właściwe słowo), między jesienią zeszłego roku a październikiem obecnego.

Jak napisał autor we wstępie: (…) niniejsze dzieło jest przeglądem porównawczym wątków symbolicznych; można z niego korzystać, próbując zrozumieć sny, wiersze, dzieła sztuki itd., wszędzie tam, gdzie natykamy się na materiał pochodzący z mitów, symboli, legend. W ten sposób będziemy mogli ukazać wszelkie niuanse danego motywu (…)

Twórca słownika zabiegał raczej o zrozumienie autentycznego sensu symboli niż o ich interpretacje oraz o syntezę niezwykle rozległego tematycznie obszaru badań.  Poszukiwanie objęły takie dziedziny między innymi, jak: teologia, filozofia, alchemia, magia, folklor, psychoanaliza, sztuka i inne. I jak pisał dalej: pragnąłem uwzględnić jak największą liczbę zagadnień i kręgów kulturowych, a więc porównać symbole Indii, Dalekiego wschodu Egiptu Chaldei Izraela i Grecji z symbolami Zachodu wykraczającymi poza Rzym.

 

Przykładowe hasło na literę A:

 

Abrakadabra

  (…) Wymienione słowo było często używane w średniowieczu do celów magicznych; pochodzi ono do zdania hebrajskiego abrek ‘ad ha-bra, co znaczy „promień swój wyślij w śmierć”. Wpisywano je zwykle w odwrócony trójkąt albo też ono samo taki trójkąt budowało drogą odrzucania za każdym razem jednej litery – pierwszej z górnej linijki, aż do zakończenia literą A. To słowo magiczne wiązano również z gnostyckim Abraxas, będącym w rzeczywistości jednym z imion solarnego boga Mitry. 

 Książka jest znakomicie wydana, na prawie każdej stronie zamieszczono wybrane przez Cirlota przepiękne czarno-białe ilustracje do omawianych haseł przedrukowane z rozmaitych trudno dostępnych źródeł. Czasami są to fotografie dzieł sztuki: rzeźb i obrazów, które komentują hasło w sposób piękny i nieoczywisty. Na przykład hasło przemiana:

Josse de Momper, Zima.

Książka posiada bardzo akademicki wstęp, ale już same hasła napisane są zwięźle i dość przystępnie

Książka cudowna, do wielokrotnego użytku, może być podstawowym źródłem do osobistych odczytań symboli w kulturze.

 

Obiecana lista, na której znajdują się dwa dramaty (pozycja 4 i 10), jeden kryminał (2) i jedna powieść dla dzieci (8). 

Kolejność chronologiczna:

1 W ciemność, Cormac McCarthy

2 Ponad wszelką wątpliwość, Gianrico Carofiglio

3 Kwietniowa czarownica, Majgull Axelsson

4 Końcówka, Samuel Beckett

5 Żar, Sándor Márai

6 Lato, Tove Jansson

7 Jedwab, Alessandro Baricco

8 Książka wszystkich rzeczy, Guus Kuijer

9 Jej wszystkie życia, Kate Atkinson

10 Arcadia, Tom Stoppard.